حرص محمد (قرآن)در آیات قرآن به حرص پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله اشاره شده است. ۱ - حرص بر هدایتحرص و ولع پیامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌وآله، براى ایمان و هدایت مردم: ۱. «لَقَدْ جاءَكُمْ رَسُولٌ مِنْ أَنْفُسِكُمْ عَزِيزٌ عَلَيْهِ ما عَنِتُّمْ حَرِيصٌ عَلَيْكُمْ ...؛رسولي از خود شما به سويتان آمد كه رنجهاي شما بر او سخت است، و اصرار به هدايت شما دارد....» ۲. «وَ ما أَكْثَرُ النَّاسِ وَ لَوْ حَرَصْتَ بِمُؤْمِنِينَ؛و بیشتر مردم، هر چند اصرار داشته باشی، ایمان نمی‌آورند!» ۳. «إِنْ تَحْرِصْ عَلى هُداهُمْ فَإِنَّ اللَّهَ لا يَهْدِي مَنْ يُضِلُ ...؛هر قدر بر هدايت آنها حريص باشي (سودي ندارد) چرا كه خداوند كسي را كه گمراه ساخت هدايت نمي‌كند....» ۴. «فَلَعَلَّكَ باخِعٌ نَفْسَكَ عَلى آثارِهِمْ إِنْ لَمْ يُؤْمِنُوا بِهذَا الْحَدِيثِ أَسَفاً؛گویی می‌خواهی بخاطر اعمال آنان، خود را از غم و اندوه هلاک کنی اگر به این گفتار ایمان نیاورند!» ۵. «طه • ما أَنْزَلْنا عَلَيْكَ الْقُرْآنَ لِتَشْقى؛ما قرآن را بر تو نازل نکردیم که خود را به زحمت بیفکنی!» ۶. «لَعَلَّكَ باخِعٌ نَفْسَكَ أَلَّا يَكُونُوا مُؤْمِنِينَ؛گویی می‌خواهی جان خود را از شدّت اندوه از دست دهی بخاطر اینکه آنها ایمان نمی‌آورند!» ۷. «إِنَّكَ لا تَهْدِي مَنْ أَحْبَبْتَ ...؛تو نمی‌توانی کسی را که دوست داری هدایت کنی....» ۸. «... فَإِنَّ اللَّهَ يُضِلُّ مَن يَشَاءُ وَيَهْدِي مَن يَشَاءُ فَلا تَذْهَبْ نَفْسُكَ عَلَيْهِمْ حَسَراتٍ ...؛... خداوند هر کس را بخواهد گمراه می سازد و هر کس را بخواهد هدایت می‌کند؛ پس جانت به خاطر شدّت تأسف بر آنان از دست نرود....» ۱.۱ - بی‌تأثیر بودن حرص پیامبرايمان نياوردن اكثر مردم، به رغم حرص پيامبر صلى‌الله‌عليه‌وآله بر آن: «وَ ما أَكْثَرُ النَّاسِ وَ لَوْ حَرَصْتَ بِمُؤْمِنِينَ؛و بیشتر مردم، هر چند اصرار داشته باشی، ایمان نمی‌آورند!» ۱.۲ - شرط اثرگذاری حرص پیامبربىاثر بودن حرص پيامبر صلى‌الله‌عليه‌وآله بر هدايت گمراهان، بدون خواست خداوند: «إِنْ تَحْرِصْ عَلى هُداهُمْ فَإِنَّ اللَّهَ لا يَهْدِي مَنْ يُضِلُّ وَ ما لَهُمْ مِنْ ناصِرِينَ؛هر قدر بر هدايت آنها حريص باشي (سودي ندارد) چرا كه خداوند كسي را كه گمراه ساخت هدايت نمي‌كند و ياوراني نخواهند داشت.» ۲ - حرص بر عبادتحرص پيامبر صلى‌الله‌عليه‌وآله بر عبادت: «طه ما أَنْزَلْنا عَلَيْكَ الْقُرْآنَ لِتَشْقى.؛ما قرآن را بر تو نازل نکردیم که خود را به زحمت بیفکنی!» در روايات آمده است كه پيامبر صلى‌الله‌عليه‌وآله زياد عبادت مى‌كردتا حدّى كه پاهايش ورم كرده بود، لذا آيات مذكور نازل شد و او را از عبادت زياد و بيش از حدّ بازداشت. ۳ - پانویس۴ - منبعمرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۱۰، ص۳۹۰، برگرفته از مقاله «حرص محمد صلی‌الله‌علیه‌وآله» |